Elke keer als een leerling bij een ander vak binnenkomt, heeft het schakeltijd nodig. Schakeltijd om aan het lokaal, de docent, en een andere samenstelling van leerlingen te wennen. Komt daar ook steeds een andere didactiek bij voor dezelfde inhoud, dan wordt het werkgeheugen enorm overbelast. Waarom wordt in elk vak een andere methode gebruikt als dit voor leerlingen niet helpend is?
Het belang van Vakoverstijgend Rekenen
Rekenvaardigheid is essentieel, niet alleen voor het vak wiskunde, maar in alle facetten van het dagelijks leven en in vrijwel elk schoolvak. Van het berekenen van voedingswaarden in biologie tot het analyseren van historische data in geschiedenis: rekenen is overal. Toch wordt rekenen vaak gezien als iets exclusief voor het wiskundelokaal. Deze versnipperde aanpak maakt het voor leerlingen moeilijker om wiskundevaardigheden te generaliseren en toe te passen in nieuwe situaties.
Wanneer rekenen niet vakoverstijgend wordt aangeboden, kunnen de volgende problemen ontstaan:
-
Overbelasting van het werkgeheugen: Door telkens verschillende methoden en benaderingen te gebruiken, kost het leerlingen extra moeite om de essentie van rekenvaardigheden te begrijpen. Dit kan leiden tot frustratie en het gevoel dat ze steeds opnieuw moeten beginnen.
-
Gebrek aan samenhang: Leerlingen zien rekenen als een opzichzelfstaand vak, waardoor ze de verbinding met de echte wereld en andere vakken missen. Dit beperkt hun inzicht en motivatie.
-
Problemen met overdracht: Het leren van rekenvaardigheden in één context betekent niet automatisch dat een leerling deze vaardigheden moeiteloos kan toepassen in een andere context. Denk bijvoorbeeld aan een leerling die prima een percentage kan berekenen in wiskunde, maar vastloopt als dit in een economische context wordt gevraagd.
Hoe Vakoverstijgend Rekenen kan helpen
Door rekenen vakoverstijgend aan te pakken, wordt het minder een abstract vak en meer een praktische vaardigheid die logisch voortkomt uit realistische situaties. Leerlingen kunnen rekenen ‘ervaren’ in plaats van alleen maar ‘leren’. Dit maakt niet alleen hun leerervaring rijker, maar ook efficiënter. Daarnaast wordt de schakeltijd geminimaliseerd omdat ze vertrouwd raken met een uniforme manier van aanpak.
Een voorbeeld hiervan is het berekenen van omtrek en oppervlakte in wiskunde, wat direct gekoppeld kan worden aan ontwerp in kunst of maquettes in aardrijkskunde. Leerlingen kunnen dezelfde concepten vanuit verschillende perspectieven toepassen, wat hun inzicht verdiept.
Praktische inzichten om Vakoverstijgend Rekenen te implementeren
Voor leraren die willen beginnen met vakoverstijgend rekenen, hier alvast enkele handvatten:
-
Eenduidige strategieën: Stem af met collega’s hoe rekenen wordt aangeboden. Gebruik bijvoorbeeld dezelfde manier om percentages te berekenen in zowel wiskunde als economie. Een gezamenlijke aanpak verkleint de cognitieve belasting voor leerlingen. Een handig hulpmiddel hierbij is het gebruik van een rekenkaart. Deze rekenkaart geeft leerlingen en docenten handvatten voor de verschillende rekenvaardigheden.
-
Realistische contexten: Breng rekenopdrachten naar de ‘echte wereld’. Laat leerlingen cijfers interpreteren in nieuwsartikelen voor aardrijkskunde, of de kosten van ingrediënten berekenen voor zorg en welzijn. Benoem de cijfers die je tegenkomt en ga er niet direct vanuit dat leerlingen deze getallen begrijpen.
-
Interdisciplinaire projecten: Ontwerp lessen of projecten waarbij meerdere vakken samenwerken. Denk aan een duurzaamheidsproject waarin biologie, aardrijkskunde, en wiskunde samenkomen. In dit artikel vind je het belang van interdisciplinaire projecten.
-
Regelmatige evaluatie en reflectie: Bespreek met leerlingen hoe ze rekenen in verschillende vakken ervaren. Wat werkt wel, en wat niet? Hierdoor kun je je aanpak steeds blijven verbeteren.
- Schoolbreed: Zorg ervoor dat alle docenten op de hoogte zijn van het belang en de aanwezigheid van rekenen en getallen in hun vak. Ook bij de vakken die minder voor de hand liggend zijn wordt gerekend. Denk bijvoorbeeld aan klokkijken in het Frans of Engels. Of de getallen in het Frans. Als alle vakken samenwerken aan dezelfde didactiek, hebben alle vakken daar profijt van en uiteindelijk zijn de leerlingen het meest geholpen natuurlijk!
Begeleiding Nodig?
Het implementeren van vakoverstijgend rekenen vraagt om samenwerking en een gedeelde visie. Dit kan uitdagend zijn. Wil jij inspiratie of concrete tools om hiermee aan de slag te gaan? Ik help je graag om rekenen binnen jouw school niet alleen vakoverstijgend, maar ook betekenisvol en motiverend te maken. Neem contact op en ontdek wat mogelijk is!
Reactie plaatsen
Reacties